1849 yılında ise sancak haline getirilerek Diyarbakır'a bağlanmıştır. Bu dönemde Besni, Kahta ve Siverek ilçeleri de Adıyaman sancağına bağlanmıştır. Ancak, 1859 yılında Malatya sancak olunca Adıyaman tekrar ilçe haline dönüştürülmüştür.
Tarih akışında önemli bir dönem olan 22.06.1954 tarihinde, 6414 sayılı Yasa ile Adıyaman resmen il statüsüne kavuşmuştur. Bu önemli adımdan sonra, 01.12.1954 tarihinde İ.Tevfik KUTLAR ilk vali olarak atanarak görevine başlamıştır. Bu tarihten itibaren Adıyaman ilinde 25 farklı vali görev yapmıştır. Şehir, tarih boyunca geçirdiği bu değişimlerle bugünkü kimliğini kazanmış ve önemli bir il haline gelmiştir.
Adıyaman'nın diğer adı
Adıyaman şehrinin isminin kökeni hakkında çeşitli rivayetler bulunmaktadır.
Birinci rivayete göre; Adıyaman ismi, Perre şehrinde cereyan ettiği söylenen bir olaya dayanır. FARRİN ya da PERRE olarak bilinen şehirde, putlara tapınan bir baba, bir gün evde yokken yedi oğlunun bütün putları yok edip Allah'ın bir olduğunu ilan ettiği rivayet edilir. Putperest baba öğrenince, oğullarını öldürür. Babaları tarafından öldürülen yedi kardeşin anısına Farrin'de bir manastır inşa edilir. Bu olaydan sonra şehre Yedi Yaman adı verilir, zamanla da Adıyaman şekline dönüşür.
İkinci rivayete göre; Adıyaman şehrinin ortasında bulunan ve Mansur'un kalesi olarak bilinen yapıya halk, Hısn-ı Mansur ismini verir. Bu ismin kökeniyle ilgili iki farklı hikaye mevcuttur. Kaynaklarda, VII. yüzyılda buraya gelen Emevi komutanlarından Kays kabilesine mensup Mansur'un, Ca'vene'ye izafetle bu ismin verildiği söylenir. Ancak, başka bir rivayete göre bu isim, Abbasi Halifesi Ebu Cafer El-Mansur'un adından gelmektedir. Zamanla, halk arasında telaffuzun değişmesiyle şehrin adı "HÜSNÜ MANSUR" olarak değiştirilmiştir.
Üçüncü rivayete göre; Adıyaman şehrini doğu, batı ve güney yönlerinde derin vadiler çevirmiştir. Bu vadilerin yamaçları zengin meyve ağaçlarıyla kaplı olduğundan, şehir çevresindeki meyve ağaçlarıyla güzelce kaplanmış olan vadilere işaret eden "VADİ-İ LEMAN" (Güzel Vadi) kelimesinin zamanla "ADIYAMAN" şeklinde değiştiği söylenir. Ancak, Hüsnü Mansur ya da Hısn-ı Mansur ismi 1926 yılına kadar resmi olarak kullanılmıştır. 1926 yılından itibaren Bakanlar Kurulu kararlarıyla şehrin ismi tekrar ADIYAMAN olarak değiştirilmiştir.
