Bu yerleşim, tarımın başlangıcına ve hayvanların evcilleştirilmesine tanıklık ederken, aynı zamanda obsidyen teknolojisiyle dikkat çeker. Aşıklı'da gerçekleştirilen tıbbi müdahaleler, bu bölgenin antik çağlarda ne kadar ileri bir medeniyete sahip olduğunu göstermektedir.
Bu tarihi süreç içerisinde, bölge birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Hristiyanlık, Roma İmparatorluğu döneminde bu bölgede yayılmaya başlamış, ilk Hristiyanlar Aksaray ve çevresinde sığınaklar kurmuş, kaya kiliseleri ve meskenler inşa etmişlerdir.
Selçuklular'ın hakimiyeti altındaki Aksaray, İpek Yolu'nun önemli bir durak noktası haline gelmiştir. Bu dönemde, bölgeye birçok eser kazandırılmıştır. Özellikle II. Kılıçarslan döneminde şehre kervansaraylar, medreseler ve diğer önemli yapılar inşa edilmiştir.
Bu zengin tarihi geçmişiyle Aksaray, Cumhuriyet döneminde de önemini korumuş ve 1989 yılında tekrar vilayet olmuştur.
Tarihi boyunca birçok medeniyetin izlerini taşıyan Aksaray, aynı zamanda tasavvuf dünyasının da önemli merkezlerinden biridir. Bu topraklar, eski zamanlardan beri manevi bir atmosfere sahip olmuştur.
Bugün, Aksaray'ın tarihi zenginliği, yerli ve yabancı birçok turisti bu eşsiz coğrafyaya çekmektedir. Modern şehir yaşamıyla tarihi dokunun bir arada bulunduğu Aksaray, Türkiye'nin en değerli kültürel miraslarından biridir.
Aksaray'ın eski adı neydi?
Aksaray'ın eski adı "Arkhelais"tir. Bu isim, Helenistik dönemde Kapadokya Krallığı'na bağlandığında kullanılmıştır. Daha öncesinde ise Hitit metinlerinde "Nenessa" ya da "Nenossos" olarak geçmektedir. Selçuklular döneminde II. Kılıçarslan tarafından "Arkhelais" ismi "Aksaray" olarak değiştirilmiştir.
