Hititlerden sonra, Dinar (Apemeia) belli bir süre başkent olarak kabul edilmiş ve Frigyalılar tarafından yönetilmiştir. Frigyalıların ardından bölge, Lidyalılar tarafından ele geçirilmiştir. MÖ 6. yüzyılda Perslerin, MS 4. yüzyılda ise Makedonya Krallığı'nın egemenliği altına girmiştir. Büyük İskender'in ölümünden sonra imparatorluğun bölünmesiyle, yöre Selevkosların kontrolüne geçmiş ve daha sonra Bergama Krallığı'na dahil olmuştur. Ardından Roma İmparatorluğu'nun ikiye ayrılmasıyla Başmakçı, Bizans İmparatorluğu'nun toprağı olmuştur.

Eskişehir'de hava durumu tahmini raporu! Eskişehir'de hava durumu tahmini raporu!

basmakci

Ancak, tarih boyunca bölgedeki hakimiyet birçok kez değişmiştir. Özellikle 1071 yılında Selçuklu Sultanı Alp Arslan'ın Malazgirt Savaşı'nda Bizanslıları mağlup etmesiyle, Anadolu'nun kapıları Türk boylarına açılmıştır. Bu zaferin ardından Türk boyları Anadolu'nun çeşitli bölgelerine dağılmış ve bu toprakları yurt edinmişlerdir.

Başmakçı'nın tarihi

Başmakçı bölgesi, Sarıkeçili Aşireti'ne ait olan bir cemaatin göçüyle şekillenmiştir. Bu cemaat, Azerbaycan'ın güneyinden Anadolu'ya doğru göç etmiş ve yolculukları sırasında Adana ve Tarsus bölgesine ulaşmıştır. Bir kısmı Tarsus'ta yerleşirken, diğer bir kısmı kuzeye ve batıya doğru devam etmiştir. Kuzeye gidenler Çorum civarına yerleşirken, batıya yönelen grup şu anda Başmakçı olarak anılan bölgeye yerleşmiştir. Başmakçı'nın adı, bu cemaatin bu topraklara yerleşmesiyle başlamıştır.

Yapılan araştırmalara göre, Başmakçı halkının bu bölgeye yerleşiminin 1100-1200 yıllarında gerçekleştiği tahmin edilmektedir. Bu döneme dair destekleyici bir kanıt olarak, Başmakçı'nın manevi lideri olan Abdulkadir Geylani Hazretleri'nin talebelerinden Abdurrahman Sultan'ın yaşadığı dönemin de 1100-1200 yıllarına denk geldiği bilinmektedir.

Anadolu Selçukluları'nın çöküşünden sonra, Germiyanoğulları Beyliği bölgeye hakim oldu. 1276 yılında, Germiyanoğulları Beyliği'ne bağlı bir köy olarak kaydedilen Başmakçı, 1378 yılında Germiyan Beyi Şah Çelebi'nin kızı Osmanlı Hükümdarı Yıldırım Beyazıt'a verilince, Osmanlı İmparatorluğu'nun bir parçası haline geldi. Bu dönemde Başmakçı, Osmanlı kaynaklarında 47 haneli bir köy olarak görünmektedir. Ayrıca, 845 tarihli tamettuat defterine göre Dazkırı kazasına bağlı büyük bir köy olarak kaydedilmiştir.

Tarih boyunca Başmakçı, Hüdavendigar (Bursa) vilayeti, Sahipkarahisar (Afyon) ve Kütahya sancaklarına bağlanmıştır. 24 Ağustos 1892'de, büyük bir deprem Başmakçı'yı sarsmış, 110 ev tamamen yıkılmış ve 191 ev oturulamaz hale gelmiştir. Neyse ki, bu deprem sırasında mevsimin yaz olması ve halkın tarlalarda olması nedeniyle can kaybı yaşanmamıştır. Depremin ardından, Başmakçı Padişahın emriyle yeniden inşa edilmiştir.

Başmakçı, tarih boyunca düşman işgali görmemiştir. Ancak, Çanakkale ve Kurtuluş Savaşları sırasında birçok şehit vermiş ve gaziler vermiştir.

1945 yılında tam teşekkül Bucak teşkilatı, 1952 yılında Belediye olarak kurulmuş ve 1959 yılında Dinar'a bağlanmıştır. Ancak, 19 Haziran 1987'de 3392 sayılı kanunla yeniden ilçe haline dönüştürülmüştür. İlçenin ekonomisi büyükbaş süt hayvancılığı, yumurta tavukçuluğu ve gülyağı üretimine dayanmaktadır. Başmakçı, Türkiye'nin yumurta piyasasında önemli bir rol oynamış ve aynı zamanda gül çiçeğinden üretilen gülyağı ile dış ülkelere ihracat yaparak önemli bir gelir kaynağı oluşturmuştur.

Afyonkarahisar'ın ilçeleri arasında kooperatiflerin yoğun olduğu bir bölge olarak tanınır. Başmakçı'daki üreticiler, en küçük uğraşlarını bile kooperatifler aracılığıyla sürdürmeye teşvik edilmişlerdir.

Son yapılan Adrese Dayalı Nüfus Tespit Çalışmalarına göre, Başmakçı'nın toplam nüfusu 10.031'dir. Bu nüfusun 5.034'ü ilçe merkezinde yaşarken, geri kalanı köylerde yaşamaktadır. İlçe merkezi hariç olmak üzere, Başmakçı ilçesine bağlı 14 köy ve 8 mahalle bulunmaktadır.

Editör: Sakarya Gazetesi