Anadolu'nun Avrupa ile Asya arasında doğal bir köprü işlevi görmesi nedeniyle, Bozüyük ve çevresi, tarih boyunca hareketli ve zengin bir geçmişe sahiptir. İlkçağlardan itibaren bu bölge, farklı medeniyetlerin egemenliği altında bulunmuştur. İlkçağlardan beri Bozüyük ve çevresinde Hititlerin egemenliği görülmüş, ardından Frigyalılar bölgeye hükmetmiştir. Daha sonra Kimmerler, Lidyalılar, Persler ve Makedonyalılar gibi farklı medeniyetlerin egemenliği yaşanmıştır. Bu dönemlerde sık sık değişen hükümetler bölgeyi etkisi altına almıştır.
M.S. 395 yılından sonra ise bölge, Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu'nun egemenliği altına girmiştir. Bu dönemlerde bölgenin adı "LAMUNİA" olarak bilinmektedir. 600-720 yılları arasında, Arap Emevi kuvvetlerinin İstanbul'u ele geçirmek amacıyla bölgeyi geçtikleri bilinmektedir. 1071 yılında Malazgirt Meydan Muharebesi sonucunda Selçuklu Türkleri, Bizans İmparatorluğu'nu yenerek Bozüyük ve çevresini ele geçirmiştir. Daha sonra bölge, Haçlı Seferleri sırasında, özellikle 1. Haçlı Seferi sırasında, zaman zaman Hristiyanlar ve Müslümanlar arasında el değiştirmiştir. Bu dönemde Eskişehir yakınlarındaki Dorylaion Savaşı da önemli bir olaydır.
Selçukluların Anadolu'ya egemenliği ile Bozüyük, Sultanönü uç beyliğine bağlı bir köy halinde kalmıştır. Ancak, Osmanlı hükümdarı II. Gıyaseddin Mesud'un 1289 yılında Osman Bey'e Bozüyük'ü sancak olarak vermesiyle, Bozüyük Osmanlı egemenliğine girmiştir. 1525 yılından önce bugünkü Bozüyük'ün bulunduğu yerde Çay Köyü, Arıklar, Üçköy ve Atkaybı köyleri bulunmaktaydı.
Külliye sözü
Osmanlı döneminde, savaşan orduların ve cepheye giden askerlerin yol boyunca beslenmesi için halka yük düşerdi. Bozüyük, Kasımpaşa komutasındaki bir ordu için erzak sağlamıştır. Bu yardım sonucunda Kasımpaşa, Bozüyük'e bir cami ve külliye yapma sözü vermiştir. Savaştan zaferle döndüğünde, bu sözünü tutarak 1525-1528 yılları arasında cami ve külliye inşa ettirmiştir. Bu inşaatın tamamlanmasıyla birlikte, bu dört köy halkı Bozüyük'ün temellerini atmıştır.
Bozüyük, uzun yıllar Sultanönü sancağına bağlı bir kariye (köy) olarak kalmıştır. Ancak 93 Harbi olarak bilinen 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sonrasında Balkanlardan gelen göçmen Türkler'in büyük bir kısmının Bozüyük'e yerleşmesiyle nüfus artmış ve bucak ve belediye kurumları oluşturulmuştur.
Kurtuluş Savaşı
Bozüyük, 1920 yılında Kurtuluş Savaşı'nın başladığı günlerde Batı Cephesi'nin karargahı olmuş ve halkın vatanseverliği ile bu dönemde stratejik bir rol oynamıştır. İnönü Savaşları sırasında Yunan işgali yaşamış, ancak 4 Eylül 1922'de işgalden kurtulmuştur. Bu dönemde Bozüyük, Türk Kurtuluş Savaşı'na destek vermiş ve işgali püskürtmüştür. Sonuç olarak, Bozüyük ve çevresi tarih boyunca farklı medeniyetlerin etkisi altında kalmış ve önemli olaylara tanıklık etmiştir. Osmanlı döneminde kısa süreliğine köy olarak başlayan Bozüyük, bugünkü şehrin temellerini atmış ve zaman içinde önemli bir yerleşim yeri haline gelmiştir.
