Dünya Doğayı Koruma Birliği'nin (IUCN) nesli tehlike altındaki türler listesindeki caretta caretta ve chelonia mydas türü deniz kaplumbağalarının Akdeniz sahillerindeki yuvalama dönemi başladı. Nisan sonu veya Mayıs ayında başlayan bu süreç, Eylül ayı sonuna kadar devam ediyor. Yetişkin kaplumbağalar bu dönemde kumsallara çıkarak yumurta bırakıyor, Temmuz ortasından itibaren ise yavruların çıkışı ve denize ulaşma süreci başlıyor.
Türkiye’de 20 Yuvalama Kumsalı Bulunuyor
Türkiye’de 9’u Antalya’da olmak üzere, Muğla, Mersin, Adana ve Hatay illerinde toplam 20 deniz kaplumbağası yuvalama kumsalı bulunuyor. Doğa Koruma Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü ile Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü'nün sorumluluğunda olan bu kumsalların tamamında, yuvalama ve yavru çıkış dönemi olan Mayıs-Eylül ayları arasında geceleri sahile girişler yasak. Ayrıca bu sahillere araçla giriş, çadır kurmak, kamp yapmak, ateş veya mangal yakmak da tamamen yasaklanmış durumda. Bu kuralları ihlal edenlere 2024 yılı için belirlenen idari para cezası 387 bin 141 TL olarak açıklandı.
İztuzu Plajı'nda İlk Yuva
Bu yıl ilk yuva Deniz Kaplumbağaları Araştırma, Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi'nin (DEKAMER) sorumluluğundaki Dalyan İztuzu plajında 23 Nisan’da oluştu. DEKAMER Başkanı Prof. Dr. Yakup Kaska, şu anda İztuzu kumsalında 50’yi aşkın yuvanın bulunduğunu belirterek, kumsalın gündüzleri turistlere, geceleri ise deniz kaplumbağalarına ait olduğunu söyledi. Kumsala giriş yasağının saat 20.00'de başlayıp sabah 08.00'e kadar sürdüğünü belirten Prof. Dr. Kaska, bu konuda turistlere yönelik bilgilendirme yapıldığını ifade etti.
Patara’da Koruma ve İzleme Projesi
Kaş ilçesi sınırlarındaki Patara kumsalında yürütülen Deniz Kaplumbağaları Koruma ve İzleme Projesi, Pamukkale Üniversitesi Biyoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Eyüp Başkale başkanlığında gerçekleştiriliyor. Prof. Dr. Başkale, 15 Mayıs’tan itibaren gece sahile girişlerin yasaklandığını belirterek, geçen yıl 524 yuva ve 30 binden fazla yavru ile rekor kırıldığını söyledi. Kumsalda çalışan gönüllüler ve fotokapanlar sayesinde 24 saat boyunca yuvalar ve yavrular gözlem altında tutuluyor.
Çıralı’da Uyarıcı Tabelalar
Çıralı kumsalında da Kemer Kaymakamlığı, Kemer Belediyesi ve DKMP'nin desteğiyle her yıl koruma çalışmaları yürütülüyor. Ulupınar Çevre Koruma Kooperatifi Başkanı Habib Altınkaya, Çıralı kumsalında yuva sayısının 7'ye çıktığını belirterek, yuvaların kafeslerle koruma altına alındığını söyledi. Akşam 21.30’dan sabah 05.30’a kadar sahile insan girişi yasaklanmış durumda. Ayrıca çadır kurmak, kamp yapmak, araçla giriş, ateş veya mangal yapmak da yasak.
