Kat maliklerinin, yönetim tarafından yetkisiz şekilde yapılan aidat artışlarına karşı itiraz hakkı bulunuyor. Aidat artışı konusunda hukuki sınırların dışına çıkılmaması gerektiğini vurgulayan uzmanlar, bu süreçte maliklerin bilinçli hareket etmeleri gerektiğini söylüyor.
Fahiş Aidat Artışlarına Karşı Ne Yapılabilir?
Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Ali Güvenç Kiraz, aidatların artış oranlarının, genel kurulda onaylanan bütçelerle belirlendiğini ifade ediyor. Kiraz’a göre, yöneticiler bu sınırların dışına çıkarsa, kat malikleri aidat artışına itiraz edebilir. Gerekirse maliklerin üçte birinin talebiyle olağanüstü genel kurul çağrısı yapılabilir ve aidatın düşürülmesi gündeme gelebilir.
Kiracılar İçin Büyük Avantaj: Kira Bedelini Aşan Aidat Ev Sahibine Ait
Yasalar, kiracıların yalnızca kira bedelini aşmayan aidat ödemelerinden sorumlu olduğunu açıkça belirtiyor. Örneğin, 15.000 TL kira ödeyen bir kiracının aidat 20.000 TL’ye yükseltilse bile sadece kira tutarı kadar ödeme yapma yükümlülüğü bulunuyor. Geriye kalan fark ise doğrudan ev sahibi tarafından karşılanıyor.
Ev Sahiplerinin Karşılaması Gereken Masraflar
Kiracılar yalnızca kullanım kaynaklı giderlerden sorumluyken, demirbaş niteliğindeki masraflar tamamen ev sahibine ait. Örneğin:
-Asansör yenileme, mantolama ve güçlendirme gibi tadilatlar,
-İşçi kıdem tazminatı ve benzeri özlük hakları,
-Ortak alanların lüks düzenlemeleri (havuz kaydırağı, özel peyzaj çalışmaları gibi).
-Yargıtay kararlarına göre, bu tür giderlerin kiracıya yansıtılması hukuka aykırı kabul ediliyor.
Aidatlarda Hukuki Çerçeve Nasıl Belirlenir?
Aidat artışlarında yönetim planı ve Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 20. ve 32. maddeleri dikkate alınmalı. Genel kurulda alınan kararların hukuka uygun olmaması durumunda mahkemeye başvurulabilir. Ayrıca, aidat giderlerinin detaylı şekilde işletme projelerinde belirtilmesi gerekiyor. Bu kurallar ihlal edildiğinde, kararların iptali mümkün.
Kira Kontratındaki Maddeler Kanunu Aşamaz
Uzmanlar, kira kontratlarına yazılan “tüm aidat ve masrafları kiracı öder” şeklindeki maddelerin geçersiz olduğunu belirtiyor. Borçlar Kanunu, kiracıların yalnızca bağımsız bölümü kullanırken oluşan giderlerden sorumlu olduğunu vurguluyor. Demirbaş ve kalıcı tesisat masrafları kiracının sorumluluğunda değildir.
Kiracılar İçin Hak Arama Süreci
Hukuka aykırı aidat artışları veya masraf talepleriyle karşılaşan kiracılar, durumu mahkemeye taşıyabilir. Yasa, bu gibi durumlarda bir ay içinde dava açılmasını öngörüyor. Özellikle merkezi sistemle ısınan sitelerde aidatların detaylı bir şekilde incelenmesi önemli.
