Düşman işgali altındaki Anadolu ve Rumeli topraklarında, Mustafa Kemal Paşa'nın liderliğinde Kurtuluş Savaşı'nı başlatacak ve Cumhuriyet'in temellerini atan TBMM'nin açılışı, kurtuluş mücadelesinin en kritik anlarından biriydi.
Osmanlı İmparatorluğu'nun 1. Dünya Savaşı'ndan yenik çıkmasının ardından, Mondros Mütarekesi'ne rağmen ülkenin işgal edilmeye başlanması üzerine Mustafa Kemal Paşa, 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıktı. Amasya Genelgesi ile Erzurum ve Sivas kongrelerinde alınan kararlar, "ulusun egemenliğini yine ulusun sağlayacağı"nı vurguladı.
1919 sonbaharında yapılan seçimlerden sonra Osmanlı Mebusan Meclisi, 12 Ocak 1920'de, 168 üyesinden 162'sinin katılımıyla toplandı. Mustafa Kemal, Erzurum mebusu seçilmişti ancak o Ankara'da kalmayı tercih etti. Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti yanlısı milletvekillerinin çoğunlukta olduğu bu Meclis, 28 Ocak 1920'de yaptığı gizli oturumda Misak-ı Milli'yi kabul etti.
İstanbul'un 16 Mart'ta işgali ve Milli Mücadele yanlılarının tutuklanmaya başlamaları üzerine milletvekilleri ve aydınlar, Ankara'ya kaçmaya başladı.18 Mart'ta Mebusan Meclisi, süresiz olarak tatil edilme kararı alarak tarihinde son kez toplandı. Mustafa Kemal, 19 Mart 1920'de yayımladığı genelgeyle Ankara'da olağanüstü yetkili bir Meclis'in toplanacağını duyurdu. Bu genelgede, ulusun bağımsızlığını ve devletin kurtarılmasını sağlayacak önlemleri düşünüp uygulamak üzere ulusça olağanüstü yetki verilecek bir Meclis'in Ankara'da toplanması talep edildi ve dağıtılmış olan mebuslardan Ankara'ya gelebileceklerin bu Meclise katılması istendi.
104 yıl önce, 23 Nisan 1920'de, Hacıbayram Camisi'nde cuma namazı kılınarak kurbanlar kesildikten sonra ilk TBMM, İttihat ve Terakki Kulübü olarak kullanılan binada açıldı. Bu önemli gün, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurtuluş mücadelesinin önemli bir aşaması olarak kabul edilir.
