1071 Malazgirt Zaferi'nden sonra Anadolu'ya giriş yapan Türkler, kısa sürede Selçuklu Devleti idaresinde uçlara yerleşmişlerdir. Bu bölgelerde yeni topraklar fethedip, çeşitli beylikler kurmuşlardır. Bu beyliklerden biri de Danişment Gazi soyundan gelen Kalemşah Oğlu Karesi Bey tarafından kurulan Karesi Beyliği'dir. (Bu beylik, Balıkesir'in oluşumunda önemli bir rol oynamıştır.) 1862'den itibaren çeşitli Yörük aşiretleri bölgede yerleştirilmiş ve iskan edilmiştir. Ayrıca, 1878'de gerçekleşen 93 Harbi sonrasında gelen muhacirler bölgede yeni köyler kurmuşlardır. Bu dönemde bölgedeki demografik yapı önemli ölçüde değişmiştir.
Bu bölgenin tarihindeki bu önemli dönemleri göz önünde bulundurarak, bölgenin zengin kültürel ve tarihi mirası hakkında daha fazla bilgi edinmek oldukça ilginç olabilir.
Kurtuluş Savaşı sırasında, 15 Mayıs 1919'da düşmanın İzmir'i işgal etmesi üzerine, bölgedeki durumu değerlendirmek amacıyla çeşitli kongreler düzenlendi. Balıkesir halkı, bu zorlu dönemde direniş kararı alarak Redd-i İlhak Cemiyeti'ni kurdu. Hızla gelişen bu karşı koyma hareketi sayesinde, Akhisar, Ayvalık ve İvrindi cephelerinde 13 ay boyunca düşmana karşı direnildi. 30 Haziran 1920'de işgal altına alınan Balıkesir, 6 Eylül 1922'de düşman işgalinden kurtuldu. Bu süreçte Balıkesir, Milli Mücadelede Redd-i İlhak Cemiyeti'ni kuran ve düşmana karşı direnen ilk iller arasında yer aldı.
Bu olaylar, Balıkesir'in tarihinde önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilir. Redd-i İlhak Cemiyeti'nin cesur direnişi, milli mücadeledeki kararlılığı ve vatanseverliği simgeler. Bu kahramanlık öyküsü, Türk milletinin bağımsızlık ve özgürlük mücadelesindeki azmini ve kararlılığını yansıtmaktadır. Balıkesir, tarih boyunca gösterdiği bu direnişle Türk milletinin hafızasında özel bir yere sahiptir.
Balıkesir'in diğer adı
Balıkesir, Ege ve Marmara Denizleri'ne kıyısı olan bir bölge olduğundan, tarihi en eski yerleşim bölgelerini içeren Arkaik Çağ'a, yani MÖ 3000 yılına kadar uzanan bir geçmişe sahiptir. Bu bölgenin Antik Çağdaki adı MYSİA olarak bilinir.
İlin adıyla ilgili farklı rivayetler bulunmaktadır. Bir rivayete göre, ilin adı Paleo Kastro (Eski Hisar) olarak da bilinen antik kalıntılardan gelir. Diğer bir söylentiye göre, "Bal-ı Kesr" ifadesi (çok balık anlamında) bu adın kaynağı olabilir. Bir diğer rivayete göre ise, Pers devlet adamı Balı-Kisra'nın adından türetilmiş olabilir. Ayrıca, Balak-Hisar veya Balık-Hisar gibi farklı türevler de ilin adının kökeni olarak öne sürülmüştür.
Bu çeşitli rivayetler, Balıkesir'in adının kökeni hakkındaki belirsizliği vurgular. Bölgenin zengin tarihi ve mitolojik geçmişi, adının kaynağına dair farklı teorilerin ortaya atılmasına neden olmuştur. Bu eski topraklar, adıyla olduğu kadar zengin kültürel mirasıyla da dikkat çeker. Balıkesir, geçmişinden aldığı bu derinlikle, Türkiye'nin önemli tarihî ve kültürel bölgelerinden biri olarak kabul edilir.
