Bu köy, kestane ve incir ağaçları arasında, tarih kokan cumbalı evleri ve daracık parke taşlı sokaklarıyla ünlüdür. Osmanlı dönemine ait en iyi sivil mimari örneği olarak kabul edilen Cumalıkızık, Uludağ'ın güney eteklerinde yer alan beş Kızık köyünden biridir ve tam 700 yıllık bir vakıf köyüdür.
Köy, doğayla iç içe, rengarenk boyalı evleri ve kırmızı kiremitli çatılarıyla ünlüdür. UNESCO Dünya Tarihi Miras Listesi'ne aday gösterilen Cumalıkızık, sadece tarihiyle değil, aynı zamanda doğal ve kültürel zenginlikleriyle de büyüleyicidir.
Tarih ve Köken:
Cumalıkızık, Oğuz boylarından Kızık'ların, Ertuğrul Gazi'nin yönlendirmesiyle bu bölgeye yerleştirildiği eski bir Türk köyüdür. Ertuğrul Gazi, Kızık Boyu Beyi'nin yedi oğlunu Karakeçili aşiretinden yedi güzel kızla evlendirerek dostluk sağlamış ve bu şekilde köy kurulmuştur. Osmanlı Beyliği'nin güçlenmesiyle birlikte, bölgedeki yerleşimler de hızla artmış ve Cumalıkızık da bu dönemde önemli bir yer haline gelmiştir.
Mimari Mucize:
Cumalıkızık evleri, tipik olarak üç katlıdır ve ailelerin bir arada yaşadığı, uyum içindeki yapılarıyla bilinir. Köy, 270 civarında evle sınırlı olmasına rağmen, bu evlerin yüzde 60'ında hala insanlar yaşamaktadır. Köydeki evler genellikle moloz taş, ahşap ve kerpiçten yapılmıştır. Evlerin üst katlarındaki pencereler genellikle kafesli ve cumbalıdır, bu da dışarıdan iç mekânın görünmemesini sağlar. Renkli boyalı evler ise köyün atmosferini daha da güzelleştirir.
Doğal Lezzetler:
Cumalıkızık'ta sadece mimari güzellikler değil, aynı zamanda doğal lezzetler de keşfedilebilir. Köy kahvaltısı, gözleme, ahududu ve böğürtlen reçelleri, tarhana ve köy eriştesi gibi geleneksel ürünler buranın tadını çıkarmanız için sizi bekliyor. Ayrıca, her yıl Haziran ayında düzenlenen Ahududu Şenliği de unutulmaz bir deneyim sunar.
Gezilecek Yerler:
Cumalıkızık Camii, Cumalıkızık Hamamı ve Zekiye Hatun Çeşmesi gibi tarihi yapılar burada görülmeye değerdir. Ayrıca köy meydanında bulunan Cumalıkızık Etnoğrafya Müzesi ve Sanat Evi, köyün geçmişini ve kültürünü daha yakından keşfetme fırsatı sunar. Köy girişindeki iki dev çınar ağacı da görülmeye değer doğal güzelliklerdendir.
Ulaşım:
Bursa'nın merkezinden Cumalıkızık'a ulaşım oldukça kolaydır. Bursa şehir merkezinden minibüs veya belediye otobüsleriyle yaklaşık yarım saatte köye ulaşabilirsiniz. Köy, doğal güzellikleri, tarihi atmosferi ve enfes lezzetleriyle ziyaretçilerini büyülemeye devam etmektedir.
