Kurşunlu Külliyesi, 16. yüzyıl Osmanlı Dönemi’ne ait bir eserdir. Osmanlı Devleti vezirlerinden Çoban Mustafa Paşa tarafından 1517 yılında yapılmıştır. Topkapı Sarayı Müzesi arşivinde bulunan vakıf kaydına göre, Büyük Kervansaray hariç, Külliye içinde bulunan binaların tamamı Vezir Çoban Mustafa Paşa tarafından 1517-1525 yılları arasında inşa ettirilmiş ve muhtemelen 1525 yılında tamamlanmıştır. Kurşunlu Külliyesi’nin mimarı muhtemelen, Mimar Sinan’dan önce mimarbaşı olan, Acem Ali’dir. Gerçek adı Alaeddin Ali Bey olan Acem Ali (Acem Alisi ya da Esir Ali diye de bilinir) klasik Osmanlı mimarlığında adı bilinen ilk mimarbaşıdır (1519-1537).
Kurşunlu Külliyesi: Bölümlere ayrılan bir yapı
Kurşunlu Külliyesi, içinde cami, şadırvan, zaviye (küçük tekke), talimhane, harem, imaret, Mevlevi şeyhlerine ait türbe ve iki kervansarayı barındıran bir komplekstir. Caminin kubbesi kurşunla kaplı olduğundan adını Kurşunlu Camii olarak almıştır. Cami, kare planlı, kubbeyle örtülü, beş bölümlü bir yapıdır ve tek kitabeye sahip olan yapıdır.
Bugün Külliye içinde yer alan bir kervansaray, Sıcak Cam Üfleme Atölyesi ve Cam Sanatları Merkezi olarak kullanılmaktadır. Bu alan, Uluslararası Odunpazarı Cam Festivali ve birçok etkinlik için ev sahipliği yapmaktadır. Külliye içindeki mektep bölümü 2010 yılından bu yana bir kütüphane olarak hizmet vermektedir. Medrese bölümünde (hanikâh ve Mevlevi Âsitanesi olarak da adlandırılır) dünyada açılan ilk Lületaşı Müzesi bulunmaktadır. Ayrıca, Osmanlı Dönemi'nde eğitim görenlerin konaklama amacıyla kullandıkları odalar bugün atölyelere dönüştürülmüştür.
