Pers milliyetçiliğin Fars milliyetçiliğine dönüşmesi sürecinde Şah Rıza Pehlevi yönetimi yüzünü Batı’ya dönerek güçlü bir monarşi oluşturuyor. Şia’nın İslami değerlerden uzaklaşılmasına tepkisi, farklı etnik grupların siyasi arayışları toplumsal muhalefetin yoğunlaşması,Sovyet rejiminin etkisiyle güçlenen Halkın  Mücahitleri örgütünün bileşenlere katılması Şah Rejiminin sonunu getiriyor. 
   …
Türkiye ve Irak’tan sonra sürgün yaşamını Fransa’da geçiren Humeyni liderliğinde 1979’da İran Devrimi gerçekleşiyor.Çok farklı toplumsal gruplar devrimi çoşkuyla karşılıyor;ancak kısa sürede çoşku yerini hayal kırıklıklarına bırakıyor. Devrim kendi çocuklarını yemeyi başarıyor.İran Şia’nın egemenliğinde bölgesel yayılmacı bir sürece evriliyor. Batı ile ABD ve İsrail ile mücadele İran’ı savunma harcamalarının arttığı bir ekonomiye dönüştürüyor.Petrol gelirleri emperyal girişimleri desteklemeye yetmiyor, ekonomik kriz derinleşiyor.Nükleer faaliyetler küresel arenada tehdit oluşturuyor.
        …
Suriye’de başlayan iç savaşta ABD ve Rusya ile birlikte siyasi gelişmeleri belirleyici bir role oynuyor, Suriye Rejiminin hamisi olarak Şam’a yerleşiyor. Irak’ta ABD’nin oluşturduğu siyasi boşluğu İran dolduruyor.Lübnan’da Hizbullah ile varlığını sürdürüyor.Filistinde Hamas’ı kullanarak Acem Oyununu sergiliyor.Yemen’de Husi’leri kullanarak Kızıldeniz ticaretini tedarik zincirlerini kaosa sürüklüyor.
 …
Köklü devlet kültürü küresel arenada gelişmeleri doğru okuyarak İran’ı Çin ile stratejik ortak yapmayı başarıyor.Ukrayna Savaşında Batı’ya karşı Rusya’yı destekliyor.Çin’in yönlendirmesi ile Sünni dünyanın liderliğine oynayan geleneksel rakibi Suudi Arabistan ile normalleşme sürecini başlatıyor. Türkiye ile çok çetrefilli bir siyasi ilişkide detantı korumaya çalışıyor.Azeri kenti Tebriz merkezli siyasi argümanlar İran’ı tedirgin ediyor.Azerbaycan ile normalleşme arayışının yükseldiği birlikte baraj açılışlarının yapıldığı bir günde İran helikopter faciası ile Cumhurbaşkanı ve Dışişleri Bakanı’nı kaybediyor.Siyasi belirsizlik sürecini Şia  merkezli yaklaşımlarla çözmeye çalışıyor.iran, Cumhurbaşkanı Reisi’ye abartılı teknolojisi ile ulaşamıyor.Türkiye İran’ın isteği ile komşuluk elini uzatıyor. Küresel Arenada İHA teknolojisini sergileyerek prestij kazanıyor.
       …
Reisi sonrasında İran Dini Liderliği ülkenin belirleyici gücü Devrim  Muhafızları ile birlikte İran Anayasasını çalıştırıyor. Haziranda Cumhurbaşkanlığı seçimi ile İran’ın politikasını değiştirmeden siyasi mücadelesini sürdürmesi bekleniyor; ancak helikopter kazasının bir süikast olma olasılığı siyasi tansiyonu artırma ve çatışma riski taşıyor.ABD ve İsrail olası şüpheliler olarak görülüyor. 

Orta Doğu İran’ın Çin etkisi ile normalleşme sürecine girmesini bekliyor.Suriye ve Gazze’de barışın sağlanması, İran’ın nükleer arayışlardan vazgeçmesi gerekiyor, elbette İran’ın Batı yaptırımlarından kurtularak nefes alması gerekiyor.Gelişmeler Türkiye’yi yakından ilgilendiriyor. Kalkınma Yolu Projesi büyük bir uzlaşma bekliyor !