Manisa, tarih öncesi çağlardan günümüze kadar birçok medeniyetin izlerini taşımaktadır.
Salihli'nin Sindel Köyü'nde keşfedilen Paleolitik döneme ait fosil ayak izleri, bu toprakların binlerce yıl önce bile insanların yaşam alanı olduğunu belgeliyor. Ancak Manisa'nın antik dönemleri, Tantalis ve Thyateira gibi bilinen ilk yerleşimlerle başlar. Bu yerleşimler, Hermessos ve Kaikos vadilerinin kucakladığı topraklarda hayat bulmuştur
Manisa'nın kuruluşu hakkında bazı tahminler bulunmaktadır. Bu tahminlerden biri, şehrin Magnetler tarafından kurulduğudur. Ancak belgelenen tarih, Manisa'nın Hititlerin etkisi altında olduğu M.Ö. 1450-1200 yıllarına dayanmaktadır. Bu dönemin ardından, tarih boyunca birçok büyük medeniyet bu topraklarda egemenlik kurmuştur.
Lidya Krallığı, bu bölgenin en parlak dönemlerinden birini yaşatmıştır. Tarihin ilk paralarının basıldığı bu dönem, Lidya'nın zenginliğiyle öne çıkmasını sağlamıştır. Ancak Persler'in gelmesiyle Lidya Krallığı son bulmuştur.
Pers egemenliği sonrasında, Büyük İskender bu toprakları fethetmiş ve kısa süreli de olsa bu bölgede hüküm sürmüştür. İskender'in ölümünün ardından, Bergama Krallığı'nın egemenliği başlamıştır. Bergama Krallığı dönemi, bölgenin tarihinde önemli bir yer tutar.
Roma ve Bizans İmparatorlukları'nın etkisi altında da kalan Manisa, bu dönemlerde de birçok tarihi esere ev sahipliği yapmıştır. Ancak Osmanlı dönemi, şehrin altın çağlarından biri olarak kabul edilir. Osmanlı şehzadelerinin eğitim aldığı bu şehir, tarihi ve kültürel zenginlikleriyle ön plana çıkar.
20. yüzyılın başında Yunan işgali altına giren Manisa, Türk Kurtuluş Savaşı'nın ardından tekrar Türk topraklarına katılmıştır.
Manisa’nın eski adı neydi?
Magnesia ad Sipylum: Manisa'nın en bilinen antik ismidir. Bu isim, şehrin kurulduğu tahmin edilen Magnetler'den gelmektedir. "Ad Sipylum" ise şehrin yakınındaki Sipylus Dağı'na atıfta bulunur.
Mağnisiye: Arapça kökenli bu isim, Orta Çağ'da Arap coğrafyacılar ve tarihçileri tarafından kullanılmıştır.
Magnesia: Roma döneminde şehrin adı sadece "Magnesia" olarak anılmıştır.
Saruhan: Manisa'nın 14. yüzyılda Saruhan Bey tarafından fethedilmesinden sonra bu bölgeye hükmetmiş olan Saruhanoğulları Beyliği'nden gelmektedir. Bu beylik, yaklaşık 80 yıl boyunca bölgeye hükmetmiştir.
Osmanlı İmparatorluğu zamanında bu bölge Saruhan Sancağı olarak anılmaya devam etti. Cumhuriyet'in ilanının ardından, bu tarihsel isimle "Saruhan" adında bir il oluşturuldu. Ancak, kısa bir süre sonra, 1927 yılında bu ilin adı "Manisa" olarak değiştirildi.
