Muğla'nın tarihi, modern tarih kitaplarında sıklıkla bahsedilen zamanlardan çok daha öncesine, tam olarak M.Ö. 3000'li yıllara kadar uzanır.
Antik dönemlerde Karia’lılar, Muğla topraklarını kendilerine yurt edinmişlerdir. Ancak Muğla'nın yazılı tarihi, güçlü Hititler'in bu topraklara adım atmasıyla başlar. Hititlerin izinden gelen Frigler, Lydia’lılar, Dor’lar ve Ion’lar, Muğla'nın tarihinde önemli roller oynamışlardır.
Bölge, Perslerin ve ardından Büyük İskender'in hakimiyetine girmiş, daha sonra sırasıyla Bergama Krallığı, Roma İmparatorluğu ve Doğu Roma İmparatorluğu'nun kontrolüne geçmiştir. Ancak, Anadolu'nun Türkleşme sürecinde Muğla, Menteşe Beyliği tarafından fethedilmiş, daha sonra ise Osmanlı İmparatorluğu'nun bir parçası olmuştur.
Muğla, Kurtuluş Savaşı sırasında da ulusal direnişin merkezlerinden biri olmuştur. İtalya'nın işgal girişimleri karşısında dik duran Muğlalılar, Yörük Ali Efe ve Demirci Mehmet Efe liderliğinde organize olmuş, İtalyanları geri püskürtmüşlerdir. İşgal sürecinde, Yunanlılar ve İtalyanlar arasında kalan Muğla, bu zor zamanları birlik ve dayanışma içinde atlatmayı başarmıştır.
Muğla'nın tarihi, antik kentlerden, Osmanlı dönemine, ulusal direnişten, modern Türkiye Cumhuriyeti'ne kadar uzanır. Bu tarihi zenginlik, şehrin her köşesinde, her taşında, her evinde hissedilir.
Muğla, sadece doğal güzellikleriyle değil, aynı zamanda binlerce yıllık tarihini bugüne taşıyan kültürel zenginlikleriyle de Türkiye'nin en değerli şehirlerinden biridir. Muğla'nın bu eşsiz tarihini yerinde keşfetmek, her ziyaretçi için unutulmaz bir deneyimdir.
Muğla’nın eski adı neydi?
Muğla'nın antik dönemlerdeki tam ve kesin ismine dair net bir bilgi yoktur. Ancak bazı kaynaklarda Muğla'nın "Mobella" ya da "Mogolla" olarak anıldığına dair bilgiler yer almaktadır. Ayrıca, bazı kaynaklarda Muğla'nın antik dönemde "Lugga" olarak adlandırıldığı belirtilir; fakat bu, bölgenin genel adı olabileceği gibi, belirli bir şehri tanımlıyor olabilir de.
Muğla'nın isminin nereden geldiğiyle ilgili birçok rivayet bulunmaktadır. Bunlardan en yaygını, Selçuklu Sultanı Kılıçarslan’ın komutanlarından “Muğlu” Bey'den geldiği yönündedir. Bu komutanın bölgeyi fethettiği ve buraya kendi adının verildiği, zamanla "Muğlu" isminin "Muğla"ya dönüştüğü belirtilir.