Orta Doğu Suriye ihtilali ile çok köklü bir değişim yaşıyor.
İran Acem Oyunu ile başlattığı Aksa Tufan’ı sürecini yönetemiyor,
İsrail’e Lübnan’da yeniliyor,
Suriye’den çekiliyor, Irakta ve Yemen’de tutunmaya çalışıyor.
Tahran kabuğuna çekilerek nükleer kartı yeniden masaya sürme çabasında;
ancak vekâlet savaşları ile bir yere kadar ilerleyebileceğinin farkında,
ABD ile uzlaşı aramayı da sürdürüyor.
…
İran ile stratejik anlaşmalara imza atan Çin,
Suriye denkleminde etkisiz eleman rolüne bürünüyor,
Çin’in Yeni Dünya Düzeninde siyasi ve askeri açıdan
liderliğe hazır olmadığı anlaşılıyor.
Çin’in tarihsel olarak Doğu Asya dışında
egemenlik oluşturma deneyiminden
uzak olması siyasi açıdan işini zorlaştırıyor.
Kuşak Yol insiyatifinde güvenlik sorunu ortaya çıkıyor.
…
Doğu Akdeniz’e Tartus ve Lazkiye limanları ile yerleşerek
sıcak sulara inen Rusya’nın hayalleri Suriye İhtilali ile sönüyor.
Rusya Suriye yenilgisini Yeni Suriye Yönetimine
diplomatik baskı yaparak hafifletmeye çalışıyor;
BM Güvenlik Konseyi veto kartını masaya sürüyor.
Libya’ya çekilerek askeri açıdan varlığını sürdürmeye çalışıyor.
Zelenski Operası’nda Trump sahnesi finale yakın görünüyor.
Rusya için en gerçekçi senaryo uzlaşı olarak görülüyor.
AB liderleri ABD’nin tehditlerine karşı Brüksel’de
güvenlik konsepti arayışında,
Rusya AB flörtü için uygun konjonktür sanırım oluşuyor.
…
ABD Irak ve Suriye’den çekilme sürecinde yerini İngiltere’ye bırakmak istiyor.
İngiltere yeni askeri üssü ile Irak’a dönüyor.
İran’ın Irak’ta oluşturduğu baskı kırılmak isteniyor.
Bölgesel denklemin uzun yıllar belirleyici aktörü olan İngiltere
yeniden sürece katılıyor.
İngiltere Suriye denkleminde belirleyici aktör.
Fransa’nın Suriye’de siyasi arayışları sürerken,
Türkiye İngiltere ilişkilerinin pozitif seyri avantaj olarak görülüyor.
…
Orta Koridoru ekonomik ve siyasi açıdan
yeniden canlandırmak isteyen Türkiye
Kalkınma Yolu’nu hayata geçirmek istiyor.
ABD henüz Bombay Hayfa hattını masada tutuyor.
İngiltere Kalkınma Yolun’da kolaylaştırıcı rol üstlenebilir.
Türkiye Azerbaycan ve Özbekistan’ın
Zengezur koridoruna yönelik imzaları,
İran ve Rusya tarafından dikkatle izleniyor.
Azerbaycan Ermenistan barışının sağlanması
süreci hızlandırmak için elzem görülüyor.
…
Türkiye İsrail ilişkilerinde yaşanan konjonktürel gerilimin
yerini yumuşamaya bırakması bekleniyor.
Suriye denkleminin çözümü,
Başkan Trump’ın yeni senaryolarını bekliyor.
Gazze şeridinin boşaltılarak Filistin Halkının
Ürdün ve Mısır’a gönderilmesi talebi
Arap Liginde uykuları kaçırıyor.
ABD’nin desteği ile yönetimde bulunan Sisi ve Kral Abdullah
zor kararların arifesinde.
Yeni Filistin Devleti için adres:Ürdün
Büyük Orta Doğu Projesi hız kesecek gibi görünmüyor.