Kibele İnanç Merkezi olarak bilinen Yazılıkaya, Friglerin dini ritüellerini gerçekleştirdikleri ve önemli kararlar aldıkları bir merkez olarak öne çıkar. Yazılıkaya, Eskişehir Han İlçesi'ne bağlı Yazılıkaya Köyü'nde konumlanmıştır. Eskişehir'den 75 kilometre, Çifteler'den 39 kilometre ve Seyitgazi'den 30 kilometrelik bir asfalt yol ile ulaşmak mümkündür. Bu coğrafi konumu, bölgenin önemini vurgular ve tarih boyunca bu bölgenin Frigler için ne kadar kilit bir merkez olduğunu gösterir. Friglerin başkenti Gordion, politik gücün merkezi olarak kabul edilirken, Yazılıkaya ise dini önemiyle bilinen bir inanç merkezi olarak öne çıkar. Frig Krallığı'nın başlangıcından itibaren Yazılıkaya, Midas şehri olarak bilinen krallığın en önemli dini merkezi olmuştur.

Eskişehir'de o ürüne ilgi arttı! Eskişehir'de o ürüne ilgi arttı!

Yazılıkaya'nın konumu, Yazılıkaya Vadisi'nin güney ucunda, dik ve yüksek tüf kayalar üzerinde kurulmuştur. Platonun yüksekliği ve vadiye hakimiyeti, buranın stratejik bir konumda olduğunu gösterir. Akpara Kale, Pişmiş Kale, Gökgöz Kale ve Kocabaş Kale gibi yüksek noktalardan gelen yollar, yerleşmeyi kontrol altında tutmuş ve çevresindeki savunmayı güçlendirmiştir.

Doğal kayalar 

Yazılıkaya'nın tarihi dönemde şehir surları ile çevrili olduğu düşünülmektedir. Ancak, günümüzde surlara ait herhangi bir iz bulunmamakla birlikte, doğal kayaların yerleşmeyi çevrelediği ve basamak şeklinde kesilmiş temel yuvalarının olduğu gözlemlenmiştir. Bu temel yuvaları, yerleşmenin güvenliği için yapılmış tahkimatları düşündürmektedir. Yazılıkaya, Friglerin dini ve kültürel mirasını günümüze taşıyan önemli bir arkeolojik alan olarak, ziyaretçilere tarihi bir yolculuk sunmaktadır. Şehrin ana girişi doğu yönlüdür ve bu girişi Kral Yolu adı verilen rampalı bir yol oluşturur. Rampa boyunca, yolun sınırlarını belirleyen kaya kütlesine figüratif kabartmalar işlenmiştir. Şehirdeki genişleme alanında, plato üzerinde ana kayadan oyulmuş anıtsal basamaklı sunaklar, platodan başlayan girişleri olan, kaya merdivenleriyle inilen tonoz örtülü iki kaya tüneli ve güneybatı yönde bulunan alt terastaki anıtsal kaya sarnıçları en dikkat çekici yapıları oluşturur.

Yerleşmeyi çevreleyen yüksek ve dik volkanik kayalarda, anıtsal ölçekli fasadlar, basamaklı atlar/sunaklar ve nişlerden oluşan birçok kült yapısı ve oda mezarlara rastlanır. Bu alan, birçok anıtsal dini anıtla donatılarak özel bir konuma yükseltilmiştir. Bu durum, Midas şehrinin bölgesel bir dini metropol olduğunu ve Frigler tarafından kutsal bir şehir olarak büyük saygı gördüğünü gösterir.

Frigler için başkent olan Gordion, devletin en güçlü politik merkezi olarak kabul edilirken, Midas şehri krallığın başlangıcından itibaren en önemli dini merkezi olmuştur. Krallığın siyasi çöküşünden sonra bile Midas terk edilmemiş, Hellenistik ve Roma dönemlerinde Frig kaya yapıları bazı eklemeler ve değişikliklerle kullanılmıştır. Dünya Kültürel ve Doğal Mirası listesine dahil edilmek üzere aday gösterilen Yazılıkaya ören yeri, eşi benzeri olmayan anıt yapılarıyla her türlü olumsuz dış etkiye karşı direnmeye devam etmektedir.

Editör: Sakarya Gazetesi