Eskişehir'in tarihî zenginliklerinden biri olan Midas Anıtı, diğer adıyla Yazılı Kaya, Firigya kültürünün ve sanatının enfes bir örneği olarak öne çıkar. 1800 yılında W. M. Leake ve ekibi tarafından incelenen ve çizimi yapılan bu anıt, Frig fasadlarının genel görünümü hakkında ilk izlenimleri sunması açısından önemlidir.
***
17 metre yüksekliğinde ve 16.5 metre genişliğinde olan bu anıt, Midas şehri platosunun kuzeydoğu eteğinde, göz kamaştırıcı bir kaya kütlesi üzerinde konumlanmıştır. Ch. Texier'in 1834'teki incelemesi ve gravürü, anıtın tüm ihtişamını yansıtan nadir örneklerden biridir.
***
Anıtın sol üst kısmında yer alan düzleştirilmiş ana kaya üzerindeki Frigce yazıt, anıta "Midas" adını veren temel unsur olmuştur. Ancak, bölge halkı yazıtlar nedeniyle anıta "Yazılı Kaya" demekte ve bu ismi kullanmaktadır. Günümüzde her iki isim de yaygın olarak kullanılmaktadır, ancak bu anıtın adını anlamak için tarihî ve kültürel bağlamı anlamak önemlidir.
***
Anıtın doğuya bakan yüzeyinde, zengin geometrik motiflerle süslü alınlık ve cephe duvarı dikkat çeker. Büyük bir nişi çevreleyen bu duvar, dinî törenlerde tanrıça Matar'ın heykelinin yerleştirildiği kutsal bir bölgeyi simgeler. Anıtın üzerindeki Frigce yazıtlar, Kral Midas'ın ismini ve birtakım anlam kesinliği olmayan ifadeleri içerir.
***
Anıtın çeşitli bölümlerinde yer alan yazıtlar arasında, nişi çevreleyen çerçeve üzerindeki kelimeler ve nişin içindeki özel yazıt önemlidir. Bu yazıtlar, Midas Anıtı'nın sadece bir taş yapıdan öte, Ana Tanrıça Matar'a adanmış büyük bir kült kompleksi parçası olduğunu düşündürmektedir.
***
Bu anlam dolu Frigce yazıtlar, Midas Anıtı'nı sadece bir taş yığınından çok daha fazlası yapan, Firigya kültürünü ve tarihini günümüze taşıyan önemli bir miras parçası haline getirir. Bu büyüleyici anıt, hem tarih severleri hem de kültür araştırmacılarını derinliklere çeken bir çağrı olarak durmaktadır.
