Geçtiğimiz hafta Eskişehir Osmangazi Üniversitesinde İklim değişikliği, iklim krizi konulu bir panel düzenlendi.Prof. Dr. Gülay Sain GÜVEN, Prof Dr. Didem ARSLANTAŞ’IN Moderatörlüğünü yaptığı panelde Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Genel dahiliye bölüm hocalarından Prof. Dr. Pınar YILDIZ konuşmasında ‘’bizim ev sahipliğinde Geleneksel Genel Dahiliye Klinikleri Buluşmaları bu yıl 6. Kez düzenleniyor ‘İklim krizi ve bütüncül sağlık’ başlıklı konuşmasında ‘İklim; bir yerde uzun bir süre boyunca gözlemlenen sıcaklık, nem, hava basıncı, rüzgâr, yağış, yağış şekli gibi meteorolojik olayların ortalamasının tanımı olarak kronik yani uzun zaman alan bir süreci tanımladığına’’ değinerek İklim değişimi kaçınılmazdır ancak böylesi hızlı ve büyük değişiklikler önemli sonuçlar doğurabilir ve bu durum tüm canlıları etkileyebilir. Tıpkı insan vücudundaki değişiklikler gibi iklim değişikliği de dünyamızın hastalanmasına yol açacaktır. Bütüncül sağlık kavramı dediğimizde ise 'insanın bedenen, ruhen ve sosyal' olarak iyi olması tanımlanmaktadır. Bu tanım kapsamında insanlığın sürdürülebilirliği içinde yaşadığı çevrenin ve beraber yaşlandığı toplumun sağlıklı olmasıyla direkt olarak ilişkilidir. İklim değişikliği sonucu ortaya çıkacak sıcak, soğuk hava olayları, salgın hastalıklar, hava kirliliği, su ve besin kıtlığı, bulaşıcı olmayan hastalıklardan erken ölümler çok sayıda fiziksel ve ruhsal hastalığın gelişmesine sebep olacaktır. Özellikle ruh sağlığı üzerine etkileri de belirgin şekilde hissedilecektir. Bu nedenle gerek kendimizi gerek ise çevremizi koruyabilmek için iklim değişikliğinin farkında olmak ve bazı noktalarda ivedilikle değişiklikler yapmaya hazır olmak zorundayız’ vurgusu yapmıştır.
***
Programa katılan hocalarımızdan Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Genel Dahiliye Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Mine Durusu Tanrıöver; 'İklim değişikliğinin arka planı ve risk altındaki topluluklar’ başlıklı konuşmasında endüstri devriminden bu yana fosil yakıtların yoğun bir şekilde kullanılması ile beraber atmosfere salınan yüksek miktardaki karbondioksitin yol açtığı sera etkisi ve küresel ısınmaya değinmiştir. İklim değişikliğinin 21. Yüzyılın en büyük sağlık riski olarak kabul edildiğini ifade eden Dr. Durusu Tanrıöver, özellikle bebekler ve çocuklar, gebeler, yaşlılar, kronik hastalığı ve obezitesi olan bireyler, dış ortamda çalışanlar ve hali hazırda sosyo ekonomik olarak dezavantajlı olan bireylerin ciddi risk altında olduğuna vurgu yapmıştır.Dr. Durusu Tanrıöver konuşmasında Ülkemizin de özellikle artan sıcaklıklar ve sıcak hava dalgaları, kuraklık ve bir taraftan da ani ve yoğun yağışlarla gelen afetler açısından çok yüksek risk altında olduğunu ifade etmiştir. Sağlık profesyonellerinin iklim değişikliği açısından karşımızda duran sağlık riskleri açısından hem toplumun eğitilmesi hem de iklime duyarlı hastalıkların tanınması ve tedavi edilmesi için çok büyük sorumlulukları olduğunu belirtmiştir.
***
Panele konuşmacı olarak katılan Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Didem Evci Kiraz aynı zamanda Birleşmiş Milletler ve Dünya Sağlık Örgütü gibi uluslararası önemli sağlık kuruluşlarında 'İklim Değişikliği ve İnsan Sağlığı' üzerine çalışmalar yapmaktadır ve ülkemizde yine bu alanda öncü projelerin içinde yer almış bir değerli hocamız. Konuşmasında ‘’İklim değişikliğinden krize doğru sağlığın durumu ve Sağlığı iklim krizi ile mücadelenin motivasyon aracı haline getirmek: Uyum stratejileri’ başlıklı iki konuşma yapmıştır. Konuşmalarından dikkat çeken detayları; ‘Eskişehir için çok hızlı şekilde etkilenebilirlik ve risk haritaları hazırlanmalı. Akademisyenler ve yerel yönetimler birlikte ekipler oluşturup, çok disiplinli ve sektörlü çalışmalara başlamalı. Tıp doktorları halk sağlığı bakış açısı ile kendilerine başvuran her bireyi çevresi, yaşam ortamı ve iklim ile birlikte değerlendirmeli’’
***
Prof. Dr. Didem Evci Kiraz ‘’Eskişehir'in İklim ve Sağlık Profili hazırlanmalı. Eskişehir Halk Sağlığı ve İklim Değişikliği Erken Uyarı sistemi kurulmalı. Valilik ilk umumi hıfzıssıhha kurulunda, üniversite ilk senato toplantısında Eskişehir'in iklim sinyalleri ve etkilenim düzeyini gündeme alıp görev paylaşımı yapmalı. Eskişehir Belediyeleri coğrafi bilgi sistemlerine sağlık verilerini eklemek üzere İl Sağlık Müdürlüğü ve sağlık profesyonelleri ile çalışma grupları oluşturmalıdır’ şeklinde paylaşmıştır.
***
Bilim insanları iklim değişikliklerinin ilkim krizine doğru gittiğini söylüyorlar. Durum ciddi. Yapılan çalışmaları ve uyarıları tüm toplum olarak dikkate alınmalı çünkü bilim insanlarına göre’’ iklim değişikli pek çok hastalıklara davetiye çıkartıyor.