1908 seçimleri köklü değişimlerin yaşandığı özellikleri ile
14 Mayıs seçimlerine çok benzetiliyor.
Türkiye Başkanlık, Yarı Başkanlık ya da
Parlamenter demokrasi kavşağında bulunuyor.
Seçim sonuçları Türkiye'nin Yeni Dünya Düzeninde
bölgesel ve küresel konumunu belirlemeye açık mahiyette.
Türkiye Batı kulübü ile Şangay arasında med cezir etkisinde.
...
Türkiye'nin demokratikleşme süreci
Batı ile kıyaslandığında oldukça geç başlıyor.
Demokrasinin beşiği İngiltere'de İlk anayasa
Magna Carte 1205'te ilan ediliyor,
yazılı bile değil ama sistem çalışıyor.
Türkiye'de anayasallaşma sürecinin başlangıcı
1808 Sened-i İttifak sözleşmesi; 600 yıl geciken bir süreç.
Türk Devriminin tabandan oluşamaması
toplumsal değişimin siyasi değişimlere paralel gerçekleşmemesi
Türk Demokrasisini zorluyor.
Darbeler muhtıralar gri alanlar oluşturuyor.
Demokrasi ve Kapitalizmin birlikteliği,
Türkiye'nin Sanayi Devrimini ıskalaması süreci griftleştiren bir olgu.
Kapitalizm Protestanlık ilişkisi işin cabası.
...
Türkiye'de Tanzimat ile başlayan kutuplaşma
günümüzde bütün şiddetiyle sürüyor.
Çok uluslu bir yapıda önce Meclis-i Mebusan'ın açılması ve
1908 devrimi ile çok partili siyasi yaşama geçilmesi
Türkiye'nin demokratikleşme sürecinde önemli aşamalar.
1908'de Çok partili siyasi dönem,
Kanun-i Esasi'de 1909'da yaşanan değişim
henüz ilan edilmemiş bir Cumhuriyet rejimine oldukça yaklaştırıyor Türkiye'yi.
İktidar ve cazibe merkezi Yıldız'dan İttihat ve Terakki merkezine kayıyor.
Hakimiyet-i Milliye kavramı çok sık kullanılıyor.
Güven oyu ve gensoru olguları öne çıkıyor.
Padişahın ve Ayan Meclis'inin yetkileri daraltılıyor,
Parlamento güçleniyor.
...
1908 seçimleri Jön Türk hareketinin iki siyasi kanadı
İttihat ve Terakki ile Ahrar Fırkası arasında yaşanıyor.
İttihat ve Terakki Yaşasın Hürriyet Yaşasın Millet Yaşasın Vatan
sloganlarını kullanıyor.
Prens Sabahattin tarafından yönlendirilen Ahrar Fırkası
iki dereceli seçimde sadece 1 milletvekili elde edebiliyor.
Liberal ve Adem-i merkeziyetçi görüşleri savunan Ahrar Fırkası
seçimlerde büyük yenilgiye uğramasına rağmen
İttihat ve Terakki'den kopanlar
azınlık ve bağımsız mebuslardan kazananlarla birlikte
Mecliste grup kurmayı başarıyor.
31 Mart Vakası Ahrar Fırkası'nın siyasi yaşamını bitiriyor.
...
Meclis-i Mebusan'ın 288 mebusu,
çok uluslu bir tabloyu parlamentoya yansıtıyor.
Eskişehir'li Hukukçu Abdullah Azmi Torun Mebuslar arasında.
İttihat ve Terakki 60 mebus ile grup kuruyor ve iktidar oluyor,
Kamil Paşa Hükümeti güven oyu alıyor.
The Times gazetesi seçim hakkında
"çok farklı adaylar arasında ciddi bir rekabet olmasına rağmen
seçimlerin iyi bir örnek teşkil ettiğini" belirten yorumlar yapıyor.
...
İttihat ve Terakki karşıtı yayınları ile öne çıkan
İkdam, Sabah, Yeni Gazete, Sadayı Millet ve Servet-i Fünun gazeteleri
Ahrar Fırkası'nı destekliyor.
Tanin ve Şurayı-ı Ümmet gazeteleri Ahrar Fırkasına muhalif yayınlar yapıyor,
İttihat ve Terakki Partisini destekliyor.
Tasvir-i Efkar ve Tercüman-ı Hakikat gazeteleri bağımsız olsa da
İttihat ve Terakki'ye yakın çizgide yayınlar yapıyor.
Eskişehir'de Şubat 1911 tarihinde yayına giren
Hakikat Anadolu Sesleri gazetesi
İttihat ve Terakki Partisinin destekçileri arasında yer alıyor.
...
Kasım 1911'de Hürriyet ve İtilaf Fırkası'nın kurulması
Türkiye'yi yeni siyasi mücadele evrelerine taşıyor.
1913 Bab-ı Ali Baskını ile kesintiye uğrayan çok partili süreç
başarısız 1924 Terakki Perver Cumhuriyet Fırkası ve
1930 Serbest Cumhuriyet Fırkası denemelerinden sonra
1946 seçimlerini bekliyor.