“Dünya bize ait değil, biz ona aitiz. Her zaman öyleydik, her zaman öyle olacağız. Bu gezegendeki yaşam topluluğuna aitiz -o bize ait değil.- Bununla ilgili kafamız karıştırıldı, şimdi bu kaydı düzgün hazırlama zamanı. -Daniel Quinn-“
Mevsimin yüzü bahardan yaza döndü gibi, en azından kışı bitirdik, o acımasız soğuklar geride kaldı. Dünya bitkisiyle, böceğiyle, kurduyla, kuşuyla yine yeniden üreme telaşında. Geride, toprağın sıcak kucağına bıraktıklarımız elbette içimizde, anılarıyla biz yaşadıkça yaşayacaklar. Ama şimdi artık yas zamanı değil, şimdi “hoş geldin bahar” demek zamanı..
Baharda başlayan sıcaklar kış uykusuna geçmiş böceklere de can verir.. Sevilmez bu yaratıklar, oysa derinliğine incelense, hepsinin de dünyanın o inanılmaz ekolojik dengesine katkısı vardır. Bunu çok ta umursamayız, “aman yine haşereler çıktı” isyanıyla türlü şekilde, kimyasallarla çarelerine bakmaya yani yok etmeye girişiriz.
Bu yazıyı yazmak nerden aklıma geldi? Kendimi bildim bileli hemen tüm canlılara gösterdiğim merhameti böcekler için de gösterdim. Arada mecburen ölümlerine neden olduklarım; sivrisinek, karasinek, örümcek gibilerine karşı da hep vicdan azabı çekmişimdir. Onlara o canı veren yaratıcıya ihanet ettiğimi, onun da canını yaktığımı düşünmüşümdür.
Geçtiğimiz günlerde basında bir haber okudum o varlıklarla ilgili, yazının başlığı “Böcek Beyninin Haritası” idi. İlginç değil mi? Böceklerin de beyinleri var. Yazının devamı şöyleydi: Bilim insanları, meyve sineği larvasının beynindeki her bir nöronu ve bunların nasıl birbirine bağlandığını gösteren ilk haritayı oluşturdu. Çalışmada 3 binden fazla sinir hücresi tespit edildi İngiltere, ABD ve Almanya'dan büyük bir araştırma ekibi, yavru bir meyve sineğinin beynini yüksek çözünürlüklü bir elektron mikroskobuyla taradı.. Haritalandırılan böcek beyni, toplam 3 bin 16 nöronu içeriyor. Sinir hücreleri diye de adlandırılan bu nöronlar arasında 548 bin kayda değer bağlantı tespit edildi. Araştırmada görev alan,Cambridge Üniversitesi'nden sinirbilimci Marta Zlatic, "Beynin yapılanma şekli, yapabileceği hesaplamaları etkiler" ifadelerini kullanmış.
Ve beni gerçekten de etkileyen şu cümleyi kurmuş son olarak; "Tüm beyinler benzerdir, hepsi birbirine bağlı nöron ağlarıdır. Tüm türlerin beyinleri birçok karmaşık davranış sergilemek zorundadır. Hepsinin duyusal bilgileri işlemesi, öğrenmesi, eylemleri seçmesi, çevrede gezinmesi, benzerlerini tanıması, yırtıcılardan kaçması ve yiyecek bulması gerekir"
İşte ben buradan, böceklerle ilgili duyduğum hassasiyetin doğruluğuna kanıt bulmuş oldum kendimce. Var olan o minik canlıların beyinlerinin de aynen bizler gibi yaşamaya odaklı olduklarını ve yok etmeden, aşağılamadan, yaşama haklarına saygı duymamız gerekliliğini bilimsel olarak da teyit etmiş oldum diyorum. Ezmeden, sinek kovucuları sıkmadan önce düşünün ne olur…
